Mensendieck en Cesar therapie worden vaak in één adem genoemd. Dat is niet zo vreemd, want de Cesar therapie komt voor uit de Mensendieck therapie. Het zijn allebei oefentherapieën om de houding te verbeteren. Het verschil zit hem vooral in de visie. Bij Mensendieck staat de bewustwording meer centraal via de oefeningen. Er wordt minder gewerkt met het voordoen van oefeningen of oefeningen doen voor een spiegel. Maar in de praktijk zijn de verschillen niet erg groot. Er gaan dan ook stemmen op om de twee therapieën samen te voegen.

De therapeut analyseert de houdingen en bewegingen en corrigeert deze door gerichte oefeningen. Daarbij heeft de therapeut het doel om mensen bewuster te maken van de juiste houding en bewegen. In feite kunnen we zeggen, dat de patiënt zichzelf betert aan de hand van oefeningen en adviezen van zijn therapeut.

Uitgebreidere informatie hierover en het toepassingsgebied, wordt uitvoeriger besproken in mijn artikel over Cesar therapie.

Toen ik in 1988 mijn opleiding natuurgeneeskunde begon, startte ik met homeopathie. Het is een fascinerende manier om vele ziekten te genezen en de mogelijkheden zijn bijna onuitputtelijk. Toen ik in 1993 mijn praktijk begon, heb ik dan ook vele patiënten van hun klachten mogen bevrijden met behulp van homeopathie.

Nu zijn er mensen die homeopathie 'heidens of occult' vinden en anderen zijn van mening dat het suggestie is. Aan deze misvattingen gaan we gelijk een eind maken.

Homeopathie werkt op een energetisch niveau. Dit wil zeggen dat het invloed heeft op onze energiebanen. Is dit zweverig? Nee, want we hebben bloed-, zenuw-, lymfe- en energiebanen. Onze energiebanen, ook wel meridianen genoemd, zijn zelfs met moderne apparatuur te meten. Het meten van meridiaanpunten is zelfs een betrouwbare methode om een nauwkeurige diagnose te stellen. Wordt er besloten om homeopathie als behandeling in te zetten, dan is dit ook duidelijk weer meetbaar. Dus moderne apparatuur toont de werking van homeopathie aan en heeft niets met het occulte te maken.

Suggestie is het ook niet, want homeopathie wordt zelfs succesvol toegepast bij baby's, planten, bomen en bij dieren. En zoals gezegd is het meetbaar. Van allopathische middelen zeggen we toch ook niet dat ze suggestief werken? Bovendien is het een geneeswijze die al veel ouder is dan de reguliere geneeswijze, die met chemie werkt. In die tijd is er al zoveel ervaringswetenschap ontwikkeld, dat steeds meer behandelaars en artsen de kracht van homeopathie ontdekken.

Homeopathie versus fytotherapie
Vaak worden deze termen door elkaar gebruikt. Maar het zijn totaal verschillende therapieën, dat gaan we nu duidelijk maken.

Bij homeopathie bevrijden we de energie uit de grondstof, zoals een plant, mineraal of een dierlijk product. Als we een zaadje nemen, dan ligt de structuur van de plant al vast. Welke plant het wordt, hoe het blad, de bladstengel en de wortels eruit komen te zien. We stoppen het in de grond en vervolgens hebben we water en zonlicht nodig. Er is dus in het zaadje al een bepaalde energie aanwezig. Iedere soort heeft zijn eigen energie structuur, waar in de homeopathie gebruik van maken.
De grondstof wordt geperst, gedroogd en vewreven of er wordt een aftreksel van gemaakt. Zowel in de homeopathie als fytotherapie kennen we de oertinctuur. De oertinctuur wordt weergegeven met het teken Ø en homeopathie met de verdunning, bijvoorbeeld D30 of C3. D staat daarbij voor Decimaal en C voor Centesimaal. Uitleg hierover geef ik in de afzonderlijke artikelen over homeopathie en fytotherapie.

De tinctuur die gebruikt wordt in de fytotherapie (= plantengeneeskunde) is de werkzame stof. Dus een geneeskrachtige plant waar een aftreksel van wordt gemaakt. Iemand heeft bijvoorbeeld een zwakke lever, dan krijgt hij een tinctuur die de lever zal stimuleren. Fytotherapie is daarmee dus ook veel meer klachtgericht.

In de homeopathie wordt ook gebruik gemaakt van planten, mineralen en dierlijke grondstoffen die giftig of zelfs bijzonder giftig kunnen zijn. Hier zijn we aangeland bij 'de wet van de gelijksoortigheid', of zoals in het Latijn wordt gezegd; "similia similibus Curentur". Een gelijksoortige ziekte wordt met het gelijksoortige middel genezen.

Een tweetal voorbeelden:
Als we een ui (Allium cepa) aan het snijden zijn, wat gebeurt er dan?
De ogen gaan tranen en de neus gaat lopen. We kunnen Allium cepa dus in verdunde vorm gebruiken bij sommige ziekten die gepaard gaan met een loopneus en tranende ogen.

Rattengif (Arsenicum album) veroorzaakt al heel snel een brandende diarree. De patiënt ligt krom van de maag- en darmkrampen, braakt, krijgt hoge koorts, drijft in het zweet, raakt uitgeput doordat de hartslag steeds zwakker wordt en loopt tenslotte de kans te overlijden. Heeft een patiënt deze klachten, bijvoorbeeld bij cholera, dan wordt Arsenicum album voorgeschreven in een homeopathische verdunning en zullen de klachten al snel afnemen.

Holistische benadering
In de homeopathie werken we holistisch; wat wil zeggen dat we niet alleen naar de ziektesymptomen kijken, maar vooral naar de mens in zijn geheel.
Zo wordt er bijvoorbeeld gekeken naar de het volgende:
- Verergeren de klachten door beweging of nemen ze juist af.
- Verergering door warmte of niet.
- Is er sprake van droefheid of overmatige vreugde
- Is de patiënt angstig of juist opgewekt.

Er wordt dus gekeken naar de lichamelijke klachten, psychische klachten, maar ook naar het karakter. Zo krijg je een patiëntenbeeld en die ga je vergelijken met het geneesmiddelenbeeld binnen de homeopathie. Dit laatste wordt weergegeven in een Materia medica, een boekwerk waar al deze beelden van homeopathische middelen uitvoerig worden beschreven. Komt het beeld van het middel overeen met het holistische beeld van de patiënt, dan is het juiste middel gevonden. Nu zal de homeopaat de juiste verdunning voor schrijven.

Als je een homeopaat consulteert, zal je nu ook begrijpen dat het eerste gesprek nogal wat tijd in beslag zal nemen en je vragen krijgt die je niet snel zou verwachten. Wees nauwkeurig in je antwoorden, want met een verkeerd antwoord kan je de homeopaat op een verkeerd spoor zetten op zoek naar het juiste middel.

We hebben nu heel duidelijk gezien wat de verschillen zijn tussen homeopathie en fytotherapie.

Nog even resumerend:
- Homeopathie maakt gebruik van stoffen die in onverdunde vorm bepaalde klachten veroorzaken. Als deze klachten overeenkomen met het holistische ziektebeeld van de patiënt, dan zal dit middel in verdunde vorm worden voorgeschreven.
- Een Fytotherapie therapeut maakt gebruik van oertincturen (kan ook in tablet- of capsulevorm) van geneeskrachtige planten.

Meer uitleg hierover in mijn artikelen 'homeopathie' en fytotherapie'.

Fytotherapie maakt gebruik van geneeskrachtige planten. Vaak is dit de gehele plant, maar het kan ook alleen het blad zijn of de wortelstronk. Dat planten en kruiden geneeskracht bezitten heeft de ervaring van vele duizenden jaren ons al aangetoond.

Vergeet niet dat de allopathie (chemische middelen) pas in het begin van 1900 in zwang kwam. Hoe werden deze middelen ontwikkeld? Juist, door de kennis en de ervaring uit de planten geneeskunde. Er werd gekeken naar de werkzame stoffen in planten. Deze werden geïsoleerd in een laboratorium en chemisch nagemaakt. Zo is de allopathie ontstaan. Het nadeel is dat chemische stoffen niet in een natuurlijk product als het menselijk lichaam thuis horen. Veel bijwerkingen zijn daar het gevolg van. Regelmatig met ernstige gevolgen.

Naar schatting zijn er meer dan 90% van de allopathische middelen, die hun oorsprong vinden in de natuur. En binnen de farmacie wordt nog steeds wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de medicinale werkzaamheid van kruiden en kruidenextracten. In feite is de farmacie ook ontsprongen uit de kruidengeneeskunde.

Uit instinct weet een dier precies wat het moet gebruiken om weer beter te worden. Zo ontdekten de Navajo indianen door het observeren van beren, dat deze kauwen op Ligusticum levisticum (Lavas) bij infecties en maagpijn. De beren wreven ook hun hele vacht ermee in.

In Tanzania slepen zieke chimpansees zich naar de Vernonia amygdalina struik (lid van het Madeliefjefamilie die voorkomt in tropisch Afrika), terwijl ze daar anders nooit aankomen.

Door duizenden jaren observatie en proefondervindelijke ervaringen is er een belangrijke informatie over deze natuurlijke geneeskracht ontstaan.
Zo ver als we in de tijd terug kunnen kijken, hebben mensen gebruik gemaakt van de geneeskrachtige eigenschappen van planten. Kruiden hoorde bij het dagelijkse leven. In landen als China en India kunnen we dat nu nog steeds merken.

Een mooi voorbeeld daarvan zijn de woorden van dr. Stephen Fulder in zijn boek 'Gember. Geschiedenis, recepten en medicinale werking':
”Toen ik in India woonde, viel het me op hoe de huisvrouw haar kruidenmengsels en haar menu afstemde op de gezondheidstoestand van elk gezinslid. Maar ook op het weer, het jaargetijde en eventuele kwetsbaarheden binnen het gezin. Een gezinslid dat gevoelig was voor gewrichtsproblemen, kreeg dab bittere producten voorgezet, met scherpe specerijen als rode pepertjes, gember en peper. Daarentegen bevatte de maaltijd voor iemand met spijsverteringsklachten aromatische zaden zoals anijs, koriander en venkel en een milde linzensoep".

Ooit weleens bij stil gestaan dat geneeskunde kan beginnen bij jou thuis in de keuken?

Ook de Chinezen hebben door de eeuwen heen een reeks geneesmiddelen ontwikkeld die schijnbaar gewone keukenrecepten als basis hebben. De Chinese keuken, de dieetleer en de geneesmiddelenleer, hebben zich tot de dag vandaag gezamenlijk ontwikkeld.

Een ander voorbeeld zijn de vroegere Romeinse legers. Geen legioen trok ten strijde zonder kruiden en een dokter die daarvan verstand had. Zo werd knoflook gebruikt bij de maaltijd tegen infecties, parasieten en om wonden tegen bacteriën te beschermen. En wanneer een garnizoen ergens voor langere tijd neerstreek voor langere tijd, dan werd daar een kruidentuin aangelegd.

Eigenlijk was iedere arts in die tijd een fytotherapeutische arts. Maar ook werd veel kennis van generatie op generatie doorgegeven. Ook bij natuurvolken was dat zo. Bij klachten was oma vaak de aangewezen persoon om in actie te komen. Ook medicijnmannen (sjamanen) hadden veel kennis van de geneeskracht uit de natuur.

Ook in Nederland was er veel kennis aanwezig bij de oudere generaties. Vooral bij de boeren gezinnen, maar ook bij de (bed)overgrootouders.
Persoonlijk vind ik het heel jammer, dat deze kennis langzamerhand aan het minder worden is. Ik wil iedereen daarom aanmoedigen om op zoek te gaan naar kruidenboeken om deze kennis tot zich te nemen en ook weer door te geven.