Fytotherapie maakt gebruik van geneeskrachtige planten. Vaak is dit de gehele plant, maar het kan ook alleen het blad zijn of de wortelstronk. Dat planten en kruiden geneeskracht bezitten heeft de ervaring van vele duizenden jaren ons al aangetoond.
Vergeet niet dat de allopathie (chemische middelen) pas in het begin van 1900 in zwang kwam. Hoe werden deze middelen ontwikkeld? Juist, door de kennis en de ervaring uit de planten geneeskunde. Er werd gekeken naar de werkzame stoffen in planten. Deze werden geïsoleerd in een laboratorium en chemisch nagemaakt. Zo is de allopathie ontstaan. Het nadeel is dat chemische stoffen niet in een natuurlijk product als het menselijk lichaam thuis horen. Veel bijwerkingen zijn daar het gevolg van. Regelmatig met ernstige gevolgen.
Naar schatting zijn er meer dan 90% van de allopathische middelen, die hun oorsprong vinden in de natuur. En binnen de farmacie wordt nog steeds wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de medicinale werkzaamheid van kruiden en kruidenextracten. In feite is de farmacie ook ontsprongen uit de kruidengeneeskunde.
Uit instinct weet een dier precies wat het moet gebruiken om weer beter te worden. Zo ontdekten de Navajo indianen door het observeren van beren, dat deze kauwen op Ligusticum levisticum (Lavas) bij infecties en maagpijn. De beren wreven ook hun hele vacht ermee in.
In Tanzania slepen zieke chimpansees zich naar de Vernonia amygdalina struik (lid van het Madeliefjefamilie die voorkomt in tropisch Afrika), terwijl ze daar anders nooit aankomen.
Door duizenden jaren observatie en proefondervindelijke ervaringen is er een belangrijke informatie over deze natuurlijke geneeskracht ontstaan.
Zo ver als we in de tijd terug kunnen kijken, hebben mensen gebruik gemaakt van de geneeskrachtige eigenschappen van planten. Kruiden hoorde bij het dagelijkse leven. In landen als China en India kunnen we dat nu nog steeds merken.
Een mooi voorbeeld daarvan zijn de woorden van dr. Stephen Fulder in zijn boek 'Gember. Geschiedenis, recepten en medicinale werking':
”Toen ik in India woonde, viel het me op hoe de huisvrouw haar kruidenmengsels en haar menu afstemde op de gezondheidstoestand van elk gezinslid. Maar ook op het weer, het jaargetijde en eventuele kwetsbaarheden binnen het gezin. Een gezinslid dat gevoelig was voor gewrichtsproblemen, kreeg dab bittere producten voorgezet, met scherpe specerijen als rode pepertjes, gember en peper. Daarentegen bevatte de maaltijd voor iemand met spijsverteringsklachten aromatische zaden zoals anijs, koriander en venkel en een milde linzensoep".
Ooit weleens bij stil gestaan dat geneeskunde kan beginnen bij jou thuis in de keuken?
Ook de Chinezen hebben door de eeuwen heen een reeks geneesmiddelen ontwikkeld die schijnbaar gewone keukenrecepten als basis hebben. De Chinese keuken, de dieetleer en de geneesmiddelenleer, hebben zich tot de dag vandaag gezamenlijk ontwikkeld.
Een ander voorbeeld zijn de vroegere Romeinse legers. Geen legioen trok ten strijde zonder kruiden en een dokter die daarvan verstand had. Zo werd knoflook gebruikt bij de maaltijd tegen infecties, parasieten en om wonden tegen bacteriën te beschermen. En wanneer een garnizoen ergens voor langere tijd neerstreek voor langere tijd, dan werd daar een kruidentuin aangelegd.
Eigenlijk was iedere arts in die tijd een fytotherapeutische arts. Maar ook werd veel kennis van generatie op generatie doorgegeven. Ook bij natuurvolken was dat zo. Bij klachten was oma vaak de aangewezen persoon om in actie te komen. Ook medicijnmannen (sjamanen) hadden veel kennis van de geneeskracht uit de natuur.
Ook in Nederland was er veel kennis aanwezig bij de oudere generaties. Vooral bij de boeren gezinnen, maar ook bij de (bed)overgrootouders.
Persoonlijk vind ik het heel jammer, dat deze kennis langzamerhand aan het minder worden is. Ik wil iedereen daarom aanmoedigen om op zoek te gaan naar kruidenboeken om deze kennis tot zich te nemen en ook weer door te geven.