Wat is Coeliakie?
Toen ik nog eigenaar was van de Natuurwinkel in Roosendaal (NB),
kreeg ik steeds meer klanten voor een glutenvrij dieet. Omdat
dit probleem steeds groter werd, heb ik een heel schap ingericht
met allerlei hoogwaardige glutenvrije producten. Binnen korte
tijd kwamen mijn klanten uit de weide omtrek en zelfs vanuit
België. Mede ook omdat ik veel tijd besteedde aan mensen met
voedselallergiën en -intoleranties.
Omdat dit probleem in deze tijd nog steeds veelvuldig voorkomt,
heb ik besloten hier wat meer over te vertellen.
Coeliakie (spreek uit als seuliakie) is een overgevoeligheid
van de darmen voor een eiwit, gluten genaamd. Gluten komen voor
in de graansoorten tarwe, rogge, haver en gerst. Iemand die
coeliakie heeft en iets eet wat met één of meerdere van deze
graansoorten is bereid, reageert daarop met algehele verschijnselen,
zoals diarree, bloedarmoede, groeistoornissen, en humeurigheid.
Dit soort van verschijnselen kan overal op duiden. Vandaar dat
vooral bij oudere kinderen en volwassenen vaak aan andere ziekten
wordt gedacht voordat wordt vastgesteld dat het om coeliakie gaat.
Zekerheid is er pas na een zogenaamde dunne darm biopsie.
Daarbij worden kleine stukjes van de dunne darmwand weggenomen
en microscopisch onderzocht. Het niet aanwezig zijn van de
darmvlokken bevestigd de coeliakie. Na een half jaar glutenvrij
dieet behoort weer een biopsie genomen te worden, om na te gaan
of de darm weer gezond is.
Erfelijkheid kan een rol spelen, maar in welke mate is nog niet
bekend.
De reactie van de dunne darm op de gluten
Een gezonde darm is aan de binnenkant voorzien van een groot
aantal darmvlokken (villi), die met elkaar een enorm oppervlak
voor voedselopname vormen.
De darmvlokken zijn bekleed met zogenaamde epitheelcellen, die
stoffen (enzymen) uitscheiden die het voedsel helpen verteren.
Bij coeliakie maken de gluten de darmvlokken kapot. Daardoor
kunnen ze niet genoeg enzymen meer uitscheiden voor de voedsel-
vertering. De darmvlokken verdwijnen zelfs, zodat het oppervlak
voor de opname van voedsel vlak en dus een stuk kleiner wordt.
Het gevolg is natuurlijk dat er te weinig voedingsstoffen in
het lichaam worden opgenomen, waardoor er een tekort ontstaat.
De ziekteverschijnselen ontstaan bij baby’s soms vrij snel, soms
enkele maanden nadat zij naast melkvoeding voor het eerst graan-
producten te eten krijgen.
Meest voorkomende verschijnselen
– chronische diarree
– stinkende, overmatige ontlasting
– opgezette buik
– weinig eetlust
– overgeven
– groeistoornissen, ondergewicht, dunne armen en benen
– Psychische veranderingen; het kind is huilerig,
depressief, humeurig.
Behandeling
Het glutenvrije dieet zal strikt gehouden moeten worden. Het
volledig herstel van het darmslijmvlies neemt enkele maanden
tot een jaar in beslag. Alles wat bereid is van tarwe, rogge,
haver en gerst, dient beslist vermeden te worden. Ook voedings-
middelen waarin meel uit deze graansoorten is verwerkt, zijn
uit den boze.
Daarentegen zijn rijst, maïs, boekweit en soja glutenvrij, dus
onschadelijk. Bovendien is er een groot aantal glutenvrije
voedingsmiddelen en halffabrikaten verkrijgbaar bij reformzaken,
natuurvoedingswinkels en goed gesorteerde levensmiddelenzaken.
Ook online zijn glutenvrije producten te koop. In dit geval kan
ik je https://www.glutenvrijemarkt.com/ aanbevelen.
PS. Enkele gedeelten van deze nieuwsbrief zijn afkomstig van de
coeliakievereniging.